Córka Bogdana Tuszyńskiego, reportera i historyka sportu i Haliny Przedborskiej, dziennikarki. Historyk teatru, wyższe studia ukończyła na wydziale Wiedzy o Teatrze PWST w Warszawie, doktorat z nauk humanistycznych otrzymała w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk. W latach 1987-1992 pracowała jako adiunkt w Instytucie Badań Literackich. W latach 1996-1998 wykładała w Centrum Dziennikarstwa w Warszawie, a od 2001 wykładała sztukę reportażu i wywiadu literackiego na Uniwersytecie Warszawskim.
Karierę literacką zaczynała w periodykach kulturalnych jako autorka tekstów o teatrze, łącząc to z zainteresowaniem biografistyką i reportażem literackim. Debiutowała w roku 1990 biografią findesieclowej aktorki warszawskiej, Marii Wisnowskiej. W tym samym roku wydała w Instytucie Literackim w Paryżu książkę „Rosjanie w Warszawie”, opisującą życie i kulturę zniewolonej stolicy w latach zaboru rosyjskiego. Materiały do biografii noblisty Isaaca Bashevisa Singera, urodzonego w Polsce i tworzącego w jidysz, Tuszyńska zbierała w Stanach Zjednoczonych, Izraelu, Francji i na polskiej prowincji. Książka „Singer. Pejzaże pamięci”, wydana w 1994 i wielokrotnie wznawiana w Polsce, ukazała się również w USA i we Francji. Tuszyńska kontynuowała swoje zainteresowania odchodzącym światem polskich Żydów w tomie reportaży izraelskich „Kilka portretów z Polską w tle”, wydanym również w przekładzie francuskim. „Wyznania gorszycielki” – wspomnienia Ireny Krzywickiej, pisarki i feministki, autorki „Wiadomości Literackich” i wieloletniej przyjaciółki Tadeusza Boya-Żeleńskiego, Agata Tuszyńska spisywała w podparyskiej miejscowości, gdzie Krzywicka mieszkała od połowy lat 60. Tuszyńska powróciła do historii Krzywickiej po jej śmierci w książce „Długie życie gorszycielki”.
Wydana w marcu 2005 bestsellerowa „Rodzinna historia lęku” (nominowana do Prix Medicis), to dramatyczna i wielowymiarowa opowieść o losach jej polskich i żydowskich przodków. Pisarka połączyła w niej swoje doświadczenie biografistki z rzadko uprawianym w Polsce gatunkiem personal non-fiction.
Zapis walki z chorobą nowotworową jej męża jest tematem „Ćwiczeń z utraty”, bardzo osobistej książki Tuszyńskiej (2007), wydanej także po francusku (Grasset, 2009) i koreańsku (2012).
Najbardziej kontrowersyjna w jej dorobku okazała się „Oskarżona: Wiera Gran” (Wydawnictwo Literackie, 2010) – historia śpiewaczki z warszawskiego getta oskarżonej po wojnie o kolaborację z Niemcami. Opowieść oparta na rozmowach z bohaterką, uzupełniona relacjami świadków, dokumentami archiwalnymi, zeznaniami sądowymi stała się wielowymiarowym traktatem o tragicznych wyborach, ich moralnych konsekwencjach i cenie, jaką trzeba zapłacić za ocalenie. „Oskarżona” doczekała się wielu obcych wydań, między innymi we Francji, Hiszpanii, Włoszech, Holandii, Grecji i Izraelu. W lutym 2013 r. ukazała się w Stanach Zjednoczonych (Knopf-Randomhouse-Bertelsmann Publishers), a wiosną 2013 roku wyszła w Niemczech nakładem wydawnictwa Suhrkamp. Wszechobecną bohaterką tej i innych książek Tuszyńskiej jest PAMIĘĆ, jej bolesne węzły, tajemnicze kształty, zmienne oblicza.
„Tyrmandowie. Romans amerykański”, kolejna publikacja Tuszyńskiej, to opowieść o ostatnim okresie życia autora „Złego” u boku jego amerykańskiej żony Mary Ellen Fox. Blisko setka niepublikowanych listów Tyrmanda dopełnia wspomnienia wdowy, pokazując zupełnie nieznaną twarz playboya znad Wisły.
Tuszyńska wraz z Jerzym Żurkiem są współautorami dramatu w sześciu obrazach Wiera, opublikowanym w miesięczniku Dialog (11/2013).
Równolegle z biografistyką i reportażem Agata Tuszyńska uprawia twórczość poetycką. Jest autorką sześciu zbiorów poezji, z których najnowszy zatytułowany „Nadzieja 2” ukazał się zimą 2010 r. Jej wiersze publikowano w przekładach angielskim, francuskim, hebrajskim, hiszpańskim i rosyjskim.
Współpracuje z „Zeszytami Historycznymi”, „Zeszytami Literackimi”, „Tygodnikiem Powszechnym”, „Kresami” i „Odrą”, współpracowała z „Paryską Kulturą”. Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, PEN-Clubu i ZAiKS-u. Stypendystka Uniwersytetu Columbia, Fundacji Fulbrighta, MacDowell, Ledig-Rowohlt, Kościuszkowskiej, Instytutu Yad Vashem i American Jewish Archives. Laureatka nagrody PEN-Clubu im. Ksawerego Pruszyńskiego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie reportażu i literatury faktu. Tuszyńska została uhonorowana srebrnym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
Wydaną w 2015 książkę „Narzeczona Schulza” poświęciła Józefinie Szelińskiej, jedynej kobiecie, której Bruno Schulz zaproponował małżeństwo. Książka została także przetłumaczona na język francuski. „La Fiancée de Bruno Schulz” nominowano do Prix Medicis i do Prix Femina w 2015.
Bibliografia
- I znowu list . Warszawa: Oficyna Poetow, 1990.
- Wisnowska. Warszawa: WAiF, 1990.
- Rosjanie w Warszawie. Warszawa: Interim, 1992.
- Wyznania gorszycielki. Pamietniki Ireny Krzywickiej. Warsaw: Czytelnik, 1992.
- Zamieszkalam w ucieczce. Lublin: Kresy, 1993.
- Kilka portretow z Polska w tle. Reportaze izraelskie. Gdańsk: Marabut, 1993.
- Singer. Pejzaze pamieci. Gdańsk: Marabut, 1994.
- Wygrac kazdy dzien. Warszawa: Diana, 1996.
- Adresat nieznany. Warszawa: Diana 1998.
- Dlugie zycie gorszycielki. Losy i swiat Ireny Krzywickiej. Warszawa: Iskry, 1999.
- Maria Wisnowska. Jeśli mnie kochasz – zabij!, Warszawa: Wydawnictwo Książkowe Twój Styl, 2003
- Miejsce przy oknie, Warszawa: Wydawnictwo Nowy Świat, 2004
- Rodzinna historia lęku , Krakow: Wydawnictwo Literackie, 2005.
- Ćwiczenia z utraty [Excercises in Loss], Krakow: Wydawnictwo Literackie, 2007.
- Krzywicka. Długie życie gorszycielki, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2009.
- Oskarżona: Wiera Gran , Kraków, Wydawnictwo Literackie, 2010.
- Tyrmandowie. Romans amerykański, Wydawnictwo mg, 2012
- Wiera. Dramat w sześciu obrazach, Dialog, 2013, nr.11
- Narzeczona Schulza, Kraków, Wydawnictwo Literackie, 2015
Źródło: http://www.agatatuszynska.pl